Hơn 1,1 triệu thanh thiếu niên chết mỗi năm nhưng tất cả đều có thể phòng ngừa được

Đó là khẳng định của TCYTTG khi nói về nguyên nhân tử vong của trẻ vị thành niên. Có khoảng 3.000 thanh thiếu niên chết mỗi ngày, riêng trong năm 2016, có hơn 1,1 triệu trường hợp tử vong ở độ tuổi từ 10 đến 19 tuổi, chủ yếu là do các nguyên nhân có thể phòng tránh được như tai nạn giao thông, biến chứng của thai kỳ hoặc sinh con, nhiễm HIV / AIDS.

Phân bố số ca tử vong của 2 độ tuổi vị thành niên theo các khu vực trên thế giới (WHO-2016)

Thế giới hiện nay có nhiều người trẻ hơn bao giờ hết, trong số 7,2 tỷ người trên toàn thế giới có hơn 3 tỷ người dưới 25 tuổi, chiếm 42% dân số thế giới và khoảng 1,2 tỷ người là thanh thiếu niên từ 10 đến 19 tuổi. Tuổi vị thành niên là thời điểm quan trọng của cuộc sống. Đó là thời điểm mọi người trở thành những cá nhân độc lập, tạo ra các mối quan hệ mới, phát triển các kỹ năng xã hội và hình thành các hành vi trong thời gian sống còn lại của cuộc đời họ.

Tuổi vị thành niên  cũng có thể là một trong những giai đoạn khó khăn nhất trong cuộc sống. Trong quá trình chuyển hóa của hệ thần kinh, thể chất và cảm xúc từ tuổi trẻ thơ đến tuổi trưởng thành, những người trẻ tuổi phải đối mặt với một loạt các rủi ro về sức khỏe, bao gồm: tiếp xúc với các sản phẩm có hại như thuốc lá, rượu và ma túy; phải đối mặt với rủi ro bạo lực (bao gồm cả hành vi giết người); thương tích do tai nạn giao thông;  gặp phải các vấn đề về sức khỏe tâm thần như trầm cảm, lo âu, tự hại, lạm dụng và nghiện trò chơi điện tử; rối loạn ăn uống và tự sát. Ngoài ra, tuổi vị thành niên cũng có thể phải đối mặt với các vấn đề sức khỏe tình dục như các bệnh lây truyền qua đường tình dục hoặc mang thai ngoài ý muốn. Ngoài ra, tại một số khu vực trên thế giới, người trẻ tuổi có thể còn đối mặt với một loạt các mối đe dọa khác về sức khỏe, bao gồm phân biệt chủng tộc, phân biệt giới tính, bạo lực, cắt xén bộ phận sinh dục ngoài của trẻ em nữ (female genital mutilation – FGM), ép buộc trẻ em kết hôn hoặc bị lạm dụng tình dục.

Theo một báo cáo mới đây của TCYTTG (2015), hơn 3.000 trẻ vị thành niên tử vong mỗi ngày, tổng cộng cógần 1,2 triệu ca tử vong mỗi năm, từ những nguyên nhân có thể phòng tránh được. Hơn 2/3 số ca tử vong này xảy ra ở các nước thu nhập thấp và trung bình ở Châu Phi và Đông Nam Á. Tai nạn giao thông đường bộ, nhiễm trùng đường hô hấp dưới, và tự sát là những nguyên nhân chính gây tử vong cho lứa tuổi vị thành niên. Nguyên nhân tử vong có khác nhau giữa nam và nữ và khác nhau ở 2 độ tuổi của trẻ vị thành niên:

5 nguyên nhân tử vong hàng đầu ở tuổi vị thành niên theo giới tính và độ tuổi (TCYTTG-2015)

Lời kêu gọi của TCYTTG đối với sức khoẻ tuổi vị thành niên: “AA-HA! (Accelerated Action for the Health of Adolescents): TCYTTG phổ biến các hướng dẫn các can thiệp trong các lĩnh vực khác nhau cho người vị thành niên, bao gồm cả giáo dục tình dục toàn diện trong các trường học; quy định độ tuổi cao hơn cho việc tiêu thụ rượu, bia; bắt buộc thắt dây an toàn và đội mũ bảo hiểm; giảm quyền tiếp cận và sử dụng vũ khí; giảm ô nhiễm không khí trong nhà thông qua sử dụng nhiên liệu nấu ăn sạch; tăng cường tiếp cận với nước sạch và giữ vệ sinh cá nhân.

SỞ Y TẾ TP.HCM